📖 Zaaikapitaal, op-en-neer-trajecten, versnelling, exit: sex & start-ups

Zebras Unite is een wereldwijde coöperatieve beweging die de cultuur, het kapitaal en de gemeenschap creëert voor de volgende economie. Als coöperant en Ghent Chapter speelt Re-story een rol bij het opbouwen van de wereldwijde Zebras Unite-community. Het nu volgende essay, geschreven door de vier oprichtsters van Zebras Unite - Jennifer Brandel, Mara Zepeda, Astrid Scholz & Aniyia Williams - vertelt over aanleiding en ontstaan van de beweging.

Start-ups zijn, net als de mannelijke anatomie, ontworpen voor manifestaties van liquiditeit. Denk aan de metaforen: ‘zaaikapitaal’, "op-en-neer-trajecten, ‘versnelling’, ‘exit’.

Paul Grahams baanbrekende essay Startup = Growth stelt dat explosieve groei de enige maatstaf voor succes is. "Het maken" betekent een van deze twee dingen: naar de beurs gaan of verkopen.

Maar een startup heeft ongeveer evenveel kans om het te maken als een zaadcel kans heeft om een eicel te bevruchten.

Kijk naar de cijfers en je ziet dat 90% van de start-ups faalt. De meerderheid sterft binnen twintig maanden na de laatste kapitaalronde.

Succes is gelijk aan de hoeveelheid geld die wordt opgehaald, of de winst die wordt gemaakt bij de exit. Het maakt daarbij niet uit of er in de wereld buiten het kapitaal enige waarde wordt toegevoegd.

Er wordt veel gesproken over de innovatiecultuur van Silicon Valley. Maar het model voor de financiering van start-ups, en het beloningssysteem dat deze vermeende innovatie aandrijft, is niet creatief.

Het is zelfbevredigend. Het verspilt potentieel. Het is ongeïnspireerd. Het laat oprichters zoals wij naar het plafond staren.

Ja, we willen bedrijven opbouwen die financieel succesvol zijn. Maar we willen ook zoveel meer dan dat, en we zijn niet de enige. De meeste van de oprichters die we kennen - van wie velen toevallig vrouwen zijn - zijn gedreven om bedrijven op te bouwen die geld en betekenis genereren.

En ze doen het voor de lange termijn en niet alleen om hun pleziertjes te hebben, naam te maken en te vertrekken.

We zouden liegen als we zouden zeggen dat grootte er niet toe doet. We zijn net zo enthousiast als iedereen over het vooruitzicht om geld te verdienen met de bedrijven die we hebben opgebouwd. Bedrijven waarvan we hopen dat ze zullen groeien en bloeien. 

Maar groei is meer dan cijfers.

Groei is impact. Groei betekent het verbeteren van onze lokale gemeenschappen. Het bevorderen van het geluk van onze medewerkers. Het werven van betalende, loyale klanten. Gebruikers helpen slagen. Het maken en meten van verbeteringen in het leven van mensen. En het stimuleren van culturele verandering.

Dit is een meer genuanceerde kijk op groei, maar wel een waarin kwantiteit beslist niet de koning is.

De tirannie van het meetbare

Schrijfster en columniste Rebecca Solnit verwijst in een essay uit haar bundel Men Explain Things to Me naar iets dat een vriendin van haar 'de tirannie van het meetbare' noemt. 

In een dergelijk systeem, schrijft Solnit, "krijgt wat gemeten kan worden bijna altijd voorrang op wat niet gemeten kan worden: private winst boven algemeen welzijn, snelheid en efficiëntie boven plezier en kwaliteit."

Ze schrijft dit deels toe aan het falen van onze taal om de waarde van 'onberekenbare zaken' over te brengen. Zaken die 'niet benoemd of beschreven kunnen worden'.

‘De tirannie van het meetbare’ beschrijft het huidige ethos van durfkapitaal. Stel je ons eens voor op Sand Hill Road, in een kamer vol investeerders, met een presentatie vol ongrijpbare zaken. Ze zouden ons buiten lachen. 

Dus worden oprichters als wij gecoacht om pitches te houden met de 'money shot'-grafiek: de hockeystick-vormige inkomstengrafiek die durfkapitalisten opwindt en behaagt.

Privé kronkelen we omdat we voor het inzamelen van geld nep moeten zijn. Maar daar komen we niet mee weg, en dat betekent dat we niet van de grond komen.

Buiten bootstrapping, of vertrouwen op rijke vrienden of familie, of connecties met het beperkte netwerk van missiegedreven business angels, is er een gebrek aan opties voor technologiebedrijven die financiering zoeken: het is durfkapitaal of faillissement. Dus wat doen oprichters zoals wij? Wat gaan we nu doen? We zien twee wegen voorwaarts.

In de ene versie van de toekomst handhaven we de status-quo van snel, hard en wegwerpbaar. We blijven alleen die oprichters belonen die beloven explosieve groeibedrijven op te bouwen. We wachten op de komst van de volgende eenhoorn met een waarde van een miljard dollar en kruisen onze vingers dat een vrouw in dat koninkrijk zou kunnen inbreken. 

We zetten kanshebbers op de covers van magazines en schudden ons hoofd als dingen niet lukken. We zien hoe waardevolle start-ups met tevreden klanten en respectabele omzet pejoratief worden omgedoopt tot 'lifestylebedrijven'. 

We kijken toe hoe vrouwelijke investeerders het initiële risico nemen om niet-traditionele oprichters te steunen. We vieren moedige VC-experimenten die vechten om de steun van investeerders. We doen alsof ‘een paar vrouwen toevoegen’ het magische ingrediënt is voor een evenwichtig startup-ecosysteem.

Nieuwe regels nodig om te winnen

Maar we hebben niet meer spelers nodig die hetzelfde oude spel spelen. We hebben nieuwe regels nodig om te winnen. In een alternatieve versie van de toekomst, creëren we een nieuw model: We vinden een andere manier van investeren uit, één die oprichters met langetermijnvisie erkent. 

We richten ons niet alleen op hoeveel geld er wordt opgehaald en op het rendement voor investeerders, maar ook op hoe we waarde creëren voor gebruikers, gemeenschappen naar een hoger plan tillen en een rechtvaardiger en inclusiever systeem opbouwen. 

We juichen oprichters van bedrijven toe als bijdragers, niet als helden. En we keren terug naar alledaagse’ idealen die uit deze wereld geboren zijn, met de nadruk op repareren, cultiveren en verbinden in plaats van ‘verstoren’, ‘verpletteren’, ‘bezitten’ of ‘doden’.

Dus wat hebben deze alledaagse bedrijven dan wel nodig, als het geen traditioneel durfkapitaal is?

Om te beginnen hebben ze een eenentwintigste eeuwse digitale kamer van koophandel en gemeenschap nodig, bestaande uit bedrijven die zich inzetten voor samenwerking met elkaar en met lokale burgers.

In Portland zijn we iets dergelijks begonnen, en onze leden investeren in zowel financiële als maatschappelijke groei en duurzaamheid.

Bedrijven als het onze zijn ook op zoek naar samenwerking met visionaire denkers in de bank-, stichtings-, overheids- en non-profitsector om financieringsalternatieven te creëren. 

We roepen journalisten op om verslag te doen over wie er buiten het huidige systeem wordt gehouden en waarom. We zoeken medestanders die een ander soort groei willen bevorderen: een groei met een brede basis die zowel winst en mensen tevreden stelt, en iedereen blij maakt om meer dan alleen de nacht door te brengen.

We weten al wie profiteert van het bestaande model. We zijn benieuwd wie er baat kan hebben bij een nieuw model. We hebben niet alle antwoorden.

Maar als genoeg van ons de uitdaging aangaan, zullen we samen de antwoorden vinden. Als je mee wil doen, sluit je dan bij ons aan en laten we een ander pad naar welvaart bedenken.


Re-story Zebras Unite Ghent Chapter

Dit verhaal is oorspronkelijk geschreven in het Engels door Jennifer, Brandel, Mara Zepeda, Astrid Scholz & Aniyia Williams de founding directors van Zebras Unite en is hier te vinden op Medium.

Re-story is als Ghent Chapter coöperant van Zebras Unite.